ABD ve müttefiklerinin Ukrayna’ya yönelik uyguladığı yaptırımlar sonrasında, Rusya, yüksek performanslı işlemcileri yasa dışı yollarla temin etmeye yöneldi. Bloomberg’in haberine göre, Hindistan merkezli bir ilaç şirketi, ABD’nin uyguladığı yaptırımları aşarak Dell sunucularını Rusya’ya ihraç ediyor.
Hindistan’dan Dell Sunucu İhracatı
Nisan 2024 ile Ağustos 2024 arasında Shreya Life Sciences, yüz milyonlarca dolar değerindeki 1,111 adet Dell PowerEdge XE9680 sunucusunu Rusya’ya gönderdi. Bu sunucular, Intel’in 4. Nesil Xeon Scalable işlemcilerini içeriyor ve AMD’nin Instinct MI300X ya da Nvidia’nın H100 işlemcileriyle donatılarak yapay zeka ve yüksek performanslı hesaplama (HPC) işlemlerinde kullanılabilir hale getiriliyor. İhracatlar, Hindistan ticaret düzenlemelerine uygun olarak yapıldı ve Rusya’daki Main Chain Ltd. ve I.S LLC adlı iki şirkete gönderildi. Bu ihracatların, Rusya’nın Batı pazarına erişiminin kesildiği Eylül 2022’den bu yana yapıldığı belirtiliyor.
Sunucu Tedarik Zincirindeki Süreç
Rusya’ya ihraç edilen sunucular, Dell’in Hindistan’daki bir yan kuruluşu tarafından tedarik edilen Malezya’dan ithal ediliyor. 800’den fazla PowerEdge XE9680 sunucusunun nakliye belgeleri, menşe ülke olarak Malezya’yı gösteriyor. Mart ile Ağustos 2024 arasında Hindistan, bu sunuculardan 1,407 birimini Malezya’dan ithal etti. Bu ihracatla ilgili olarak Malezya Yatırım, Ticaret ve Sanayi Bakanlığı ile Başbakanlık Ofisi’nden Bloomberg’e herhangi bir açıklama yapılmadı.
İhracatın Artışı ve Kısıtlamalar
Shreya Life Sciences, Rusya’ya ihraç ettiği Dell sunucularını, Nisan 2024 itibarıyla sunucu başına 260,000 dolar fiyatla satıyor. Bu sunucular, ikili kullanım potansiyeli nedeniyle AB ve ABD tarafından askeri kullanımı yasaklanan HS kodu 847150 altında sınıflandırılmış durumda. Shreya’nın en büyük müşterilerinden biri olan Main Chain, Ocak 2023’te Rusya’da kayıt altına alınmış ve daha önce turizm sektöründe faaliyet gösteren Anastasia Obukhova tarafından yönetiliyor.
Shreya Life Sciences’in Faaliyetleri
Sujit Kumar Singh tarafından 1995 yılında Moskova’da kurulan Shreya Life Sciences, başlangıçta ilaç ürünlerinin dağıtımıyla ilgilenirken zamanla üretim alanına da yöneldi. 2022-2024 yılları arasında yaklaşık 22 milyon dolar değerinde ilaç ihracatı gerçekleştiren Shreya, Eylül 2022’de Rusya’ya kısıtlı teknoloji ürünleri ihracatına başladı. İlk sevkiyatta 755,333 dolar değerinde bilgisayar donanımı, Eylül 2023’te ABD tarafından yaptırım uygulanan Lanprint Ltd. adlı Rus ticaret şirketine gönderildi. Lanprint ve Silkway LLC adlı iki müşterisine yapılan ihracatlar sonrasında, Shreya, ihracatlarını ABD yaptırım listesinde olmayan Main Chain Ltd. ve I.S LLC’ye yöneltti.
Yüksek Teknoloji İhracatındaki Artış ve Etkileri
Mumbai’de faaliyet gösteren Hayers Infotech ile birlikte Shreya, Şubat 2022’den bu yana Rusya’ya 434 milyon dolar değerinde yüksek teknoloji ürünü ihraç etti. Yapay zeka ve HPC GPU’ları da dahil olmak üzere bu ürünlerin Rusya’ya akışını kolaylaştıran Hindistan, Çin’in ardından Rusya’ya kısıtlı teknoloji tedarik eden en büyük ikinci ülke konumunda. Son aylarda ABD ve AB yetkilileri, Hindistan’ı bu tür ihracatları durdurmaya ikna etmek için temaslarını artırmış durumda. Ancak Hindistan, özellikle düşük maliyetli Rus petrol ithalatına öncelik verdiğinden, Başbakan Narendra Modi’nin hükümeti Rusya ile ekonomik ve askeri ilişkilerini sürdürmeye devam ediyor.